Samen microfinancieren
en microverzekeren in het Zuiden
en microverzekeren in het Zuiden
Carol Souza Fernandes werkte nog maar twee weken voor KBC Groep toen ze benaderd werd door BRS. Of ze als expert anti-witwaswetgeving interesse had om twee Ecuadoraanse microfinancieringsinstellingen (MFI’s) te ondersteunen op vlak van compliance, de naleving van lokale en internationale wet- en regelgeving? Carol had nog nooit van BRS gehoord, maar als Belgische met Braziliaanse roots kende ze wel de levensomstandigheden in Zuid-Amerika én het belang van microfinanciering. Ze aarzelde geen moment. In april vertrok ze, samen met andere KBC-vrijwilligers, voor haar eerste BRS-opdracht.
“Die opdracht begon al vóór mijn vertrek. Samen met Patricia Hollinger van het BRS-Instituut had ik online enkele gesprekken met de twee spaar-en kredietcoöperaties die ik zou bezoeken, Hermes Gaibor en San Antonio. Daaruit bleek dat ze ondersteuning zochten bij het opzetten van een controlekader, het uitschrijven van een beleid om de regels na te leven en functieomschrijving voor de verantwoordelijke die hierop moet toezien. En ze wilden heel graag advies om op te treden tegen mogelijke witwaspraktijken.
In een eerste webinar loodste ik hen alvast door de basisbeginselen van een goed controlesysteem. Maar het echte werk bewaarde ik voor ter plaatse. Omdat je daar meer zicht krijgt op concrete noden, hun werking en de beschikbare technologie.
Zo bleek dat bij Hermes Gaibor, de jongste van beide organisatie, het controlebeleid nog in de kinderschoenen staat. We startten er met de basisprincipes en een eerste aanzet om een beleidscharter uit te werken en verantwoordelijkheden te verdelen. San Antonio, een coöperatie met een langere geschiedenis en hogere ranking, staat duidelijk verder. Maar ook daar ontdekten we hiaten. Ze waren zich bv. niet bewust van belangrijke beperkingen bij geldtransacties van en naar het buitenland, opgelegd door internationale regelgeving en ook van toepassing op een deel van hun bankactiviteiten.
Nu is compliance sowieso een complex thema. Ook voor coöperaties is dit moeilijk wanneer zij zich moeten wapenen tegen fraude en onregelmatigheden. Zeker wanneer mensen elkaar goed kennen dreigen er belangenconflicten te spelen. Waarom zou je bij de kredietaanvraag van een vriend alles uitspitten als je die persoon helemaal vertrouwt? En wat als je misbruik vermoedt bij je buur met wie je op goede voet staat? In workshops rond ‘Bedrijfsethiek’ en ‘Omgaan met dilemma’s’ stonden we stil bij deze vragen.
Naast het relationele aspect stootten we ook op uitdagingen eigen aan de regio. Doorheen de verhalen van de mensen die je ontmoet, ontdek je de moeilijke context waarin deze coöperaties moeten functioneren. Drugsroutes en kanalen voor mensenhandel doorkruisen deze regio. Hoge criminaliteit in combinatie met grote armoede, gebrek aan veiligheid en een afwezige overheid maken deze MFI’s extra kwetsbaar voor witwaspraktijken. Zo vermoedde Hermes Gaibor dat één van hun klanten – al dan niet bewust – door drugsdealers als geldezel werd gebruikt. Een groot risico voor de coöperatie, want hierdoor kan ze haar banklicentie verliezen.
Het vraagt vertrouwen om hierover te praten. Alleen door aanwezigheid ter plaatse en menselijk contact bouw je een relatie op waarin dit kan.
Hermes Gaibor en San Antonio gaan nu aan de slag om zich te wapenen tegen fraude allerhande. En ik wil hen daar heel graag bij helpen. Zelf kreeg ik heel wat kansen in het leven. Ik kon studeren en werd aangemoedigd om me te ontwikkelen. Nu is het mijn beurt om kennis te delen en anderen kansen te geven om te groeien. Het vrijwilligerswerk voor BRS sluit daar perfect bij aan. Net als BRS wil ik organisaties die mensen kansen bieden sterker maken. Omdat ik geloof in een betere wereld en daaraan wil meewerken. Dat vervult me en maakt me gelukkig.”
