Samen microfinancieren
en microverzekeren in het Zuiden
en microverzekeren in het Zuiden
Lieve en Alpha ontmoetten elkaar toen BRS hen als vrijwilligers selecteerde om hun bancaire expertise in te zetten voor de spaar- en kredietcoöperatie UIMCEC in Senegal. Net als de grote commerciële banken moet deze microfinancieringsinstelling (MFI) kunnen aantonen dat zij gewapend is tegen witwaspraktijken. Lieve zet zich hiervoor in na een gevulde carrière bij audit, Alpha is nog actief als KBC-werknemer. Ze zijn het er over eens dat het best hard werken is, zo’n projectopdracht. Toch vertellen ze enthousiast over hun ervaringen.
Lieve: “Ik kreeg veel kansen in het leven, daar wil ik de maatschappij iets voor teruggeven. Ik doe al mijn hele leven vrijwilligerswerk, vooral met kansarme jongeren. Op het einde van mijn loopbaan bij KBC was ik op zoek naar een nieuwe uitdaging. Toen een collega me vertelde over zijn opdrachten voor BRS leek me dat een mooie manier om nieuwe dingen te leren. En ik was al lang nieuwsgierig naar Afrika. Zo werd ik BRS-vrijwilliger.”
Alpha: “Bij mij werd de kiem gelegd op een reisbeurs in Brugge, 16 jaar geleden. Daar ontmoette ik een man die heel gepassioneerd vertelde over zijn reizen naar Rwanda. Én over BRS, want Wim Moens – zo heette hij - was op dat moment voorzitter van het BRS Instituut. Sinds die ontmoeting wist ik dat ik als KBC-er iets voor BRS wou doen. Het is toch schitterend dat ik met de kennis en ervaring uit mijn dagelijks werk iets tastbaars kan bijdragen aan de maatschappij. Dàt, en het verlangen om nieuwe dingen te ontdekken, motiveerden mij. Over microfinanciering zelf wist ik toen nog heel weinig.”
Lieve: “Ook voor mij was het een heel nieuwe wereld. Voor mijn eerste opdracht in Burkina Faso had ik als planmatig getrainde KBC-er een strak weekschema voorbereid. Maar toen we op maandagochtend startten, bleven we maar thee drinken en nieuwtjes uitwisselen. Tegen 11 uur zat ik zo zenuwachtig te schuiven op mijn stoel dat mijn meer ervaren BRS-collega me toefluisterde: ‘Rustig, het komt wel goed’. En het kwàm goed. Alleen niet zoals ik dat ik mijn hoofd had - recht van A naar B. Ik leerde meteen hoe belangrijk het is je flexibel op te stellen.”
Alpha: “Mijn eerste opdracht in Togo verliep ook anders dan gepland. Ik volgde hiervoor bij BRS een opleiding rond Microvision, hun financiële projectietool, en was er helemaal klaar voor. En toen kwam COVID. Noodgedwongen gaven we onze workshop online. Waardevol, maar niet hetzelfde als een week ter plekke samenwerken.”
Lieve: “Ter plaatse gaan is een must. Zeker als je dieper in wil gaan op fundamentele processen. En wij geven niet alleen maar schouderklopjes. Soms leveren we een moeilijke boodschap af. Dat doe je niet zomaar online.”
Alpha: “Daarvoor moet je eerst een relatie ontwikkelen en vertrouwen opbouwen. En dat komt maar als je samen tijd doorbrengt, discussieert, pingpongt over ideeën en elkaar tussen de sessies leert kennen. Dat creëert een heel andere dynamiek.”
Lieve: “Wij komen daar tenslotte toe als buitenstaanders, stellen allerlei vragen en geven kritische feedback aan mensen die zelf hun expertise hebben. Dat is niet vanzelfsprekend. Daarbij werk je in een omgeving die dikwijls meer hiërarchisch is dan bij ons. Ook het man-vrouw gegeven speelt daarin mee. Zo’n workshop vraagt wat balanceerwerk, tussen transparant en toch respectvol de boodschap overbrengen.”
Alpha: “Zeker als er culturele verschillen meespelen, pak je dat best omzichtig aan. Nu kijken we altijd eerst naar wat er al goed zit. Dan vragen we: waar wil je naartoe? En daarna gaan we dieper in op wat er beter kan. Daarbij zijn hun ideeën en inbreng even belangrijk, want ‘Ik zal eens zeggen hoe het moet’ werkt niet.”
Lieve: “De deelnemers van die workshops zijn trouwens heel gemotiveerd. Ze doen actief mee en willen niets liever dan bijleren om hun MFI te verbeteren.”
Alpha: “Hun werk is maatschappelijk gezien ook echt belangrijk. MFI’s geven kleine kredieten, maar voor mensen die bij gewone banken uit de boot vallen, maken die een wereld van verschil.”
Lieve: “Het verschil tussen wel of niet in hun levensonderhoud voorzien, tussen wel of niet de kinderen laten studeren.”
Alpha: “Microfinanciering vormt een ongelooflijk krachtige hefboom om mensen kansen te geven en de maatschappij op te bouwen.”
Lieve: “Het coöperatieve aspect is daarbij heel belangrijk. Dorpelingen verenigen zich in groepen die samen de MFI vormen en staan solidair borg voor elkaars kredieten.”
Alpha: “En het is precies dat coöperatieve element dat de sociale cohesie creëert die MFI’s zo daadkrachtig maakt.”
Lieve: “Naast boeiend is zo’n BRS-opdracht ook hard werken, in een andere taal en een onbekende setting. Je moet heel flexibel zijn. Daardoor sta je mentaal continu aan.”
Alpha: “Net omdat het zo intens is, is het belangrijk dat het klikt met de mensen met wie je op projectbezoek vertrekt. Je moet bereid zijn samen te werken en mee het geheel dragen. Een BRS-vrijwilliger vertrekt met volle goesting en smijt zich 100 %. Minimum.”
Lieve: “Maar je krijgt er veel voor terug. Menselijke warmte bijvoorbeeld. En het houdt me mentaal op mijn qui-vive.”
Alpha: “Daarbij is er de gedrevenheid van de MFI-medewerkers zelf. Die spàt ervan af en motiveert mij ontzettend. Vrijwilliger zijn voor BRS is een geweldig verrijkende ervaring.”
